Bí mật về những bức tường phố Cáo: Không dùng xi măng nhưng qua vài chục năm vẫn nguyên như mới

Hà Giang không có gì ngoài ngoài những đồi núi đá chập chùng, những phiến đá tai mèo lởm chởm, nhìn đâu cũng thấy đá sỏi khô cằn. Nhưng chính những người dân ở vùng đất này đã chứng minh về khả năng thích nghi trong môi trường sống khắc nghiệt của con người. Những viên đá vô tri tưởng như không có nhiều tác dụng lại được tận dụng để bảo vệ cuộc sống cho con người.

Phố Cáo - Ngôi làng cổ độc đáo của Đồng Văn (Ảnh: Dũng Lại)

Phố Cáo Đồng Văn - Những ngôi nhà Trình Tường và tường đá

Đến với Phố Cáo, Đồng Văn người ta không khỏi bất ngờ khi nhận ra những ngôi nhà của đồng bào đều được bao quanh những những bức từng dựng lên toàn bằng đá xám, đậm chất cổ kính. Mặc dù cuộc sống đã đổi khác đi so với thời xưa, nhưng Phố Cáo vẫn được xây dựng khá đồng bộ theo lối kì lạ như vậy.

Nhưng bức tường đá có gì đặc biệt. (Ảnh: Hoàng Tú)

Những bức tường đá đơn sơ nhưng cực kì công (Ảnh: Dũng Lại)

Điều đáng nói là, những bức tường này đã xây dựng đến cả vài chục năm, thậm chí còn có những ngôi nhà cổ cả trăm năm nhưng vẫn đứng vững mặc dù không có lấy một chất kết dính nào. Ngày nay, có rất nhiều cách để xây dựng những bức tường kiên cố hơn, nhưng ở Phố Cáo, không ai làm vậy. Phải chăng đây cũng là một dụng ý đặc biệt nào đó.

(Ảnh: Dũng Lại)

Nét cố kính trên từng nếp nhà (Ảnh: Hoàng Tú)

Giải thích về điều này, những người dân sinh sống ở đây giải thích rằng, sở sĩ có những bức tường độc đáo này, trước hết là sự tận dụng nguyên liệu sẵn có trên cao nguyên toàn sỏi đá, không có nhiều nguyên liệu xây dựng. Kĩ thuật xây dựng những bức tường không có gì đặc biệt nhưng phải rất khéo léo và kì công. Những viên đá to bản được xếp bên dưới, lần lượt bên trên là những phiến đá nhỏ hơn, được lắp ghép sao cho vừa vặn, tạo nên một bức tường hoàn chỉnh, dù trải qua bao đợt gió mưa vẫn không đổ.

Nhà Trình Tường Phố Cáo (Ảnh: Dũng Lại)

Công dụng của những bức tường đá tại Phố Cáo ngoài khả năng giữ ấm cho phần bên trong ngôi nhà còn có thể chống trộm.

Mùa đông lạnh giá buộc người dân phải nghĩ ra những cách chống chọi để thích nghi, việc xây dựng những bức tường đá như thế này có thể ngăn được gió mùa, giúp cho phần nhà đất Trình Tường bên trong giữ nhiệt tốt hơn. Nói đến nhà Trình Tường, đây là loại nhà đặc trưng của miền núi cao, được đắp bằng đất. Nhà càng được xây lâu, khả năng giữ nhiệt càng tốt, do cứ mỗi mùa thế này, người dân trong quá trình nấu nướng cất trữ thực phẩm còn hun khói. Khói và đất hòa quyện lại với nhau mang lại sự ấm cúng. 

Cuộc sống mộc mạc trên cao nguyên đá (Ảnh: Dũng Lại)

Những ngày xuân nơi đây lại trở nên càng quyến rũ (Ảnh: Hoàng Tú)

Bên ngoài, những bức tường đá dùng để chống trộm như thế nào?

Mặc dù xây dựng để chống lại sự khắc nghiệt của thời tiết, nhưng những bức tường đá lại cực kì dễ đổ nếu có tác động ngoại lực đặc biệt từ bên trên. Chỉ cần có kẻ gian đột nhập vào, những viên đá sẽ rơi xuống, báo hiệu cho người bên trong có ý định cố ý nhảy hoặc trèo hoa tường rào bên ngoài. Vậy nên ở đây không ai dùng tre, nứa hay phên dậu làm tường nhà, hay sử dụng bất kì chất kết dính nào khi xây dựng tường bao.

Vẻ đẹp mộc mạc, cổ kính tạo nên nét đặc biệt riêng có tại Phố Cáo, Đồng Văn. (Ảnh: Dũng Lại)

Ảnh: Hoàng Tú

Vẻ đẹp mộc mạc, cổ kính tạo nên nét đặc biệt riêng có tại Phố Cáo, Đồng Văn. Thế giới bên ngoài đang biến suy, thay đổi với nhiều dấu ấn hiện đại, thì ở một nơi xa xôi nào đó, vẫn còn giữ lại được những ngôi làng độc đáo tồn tại và duy trì những nếp sống và tập tục cổ xưa. giúp nhiều người có thêm hình dung mới mẻ vể những mảng màu phong phú của cuộc sống. 

Khám phá vẻ đẹp hùng vĩ của Hà Giang cùng PYS Travel

Tour du lịch Hà Giang từ Hà Nội (3 ngày 2 đêm)

Tour du lịch Hà Giang từ TP.HCM (4 ngày 3 đêm)